اقتصاد نهادگرایی

اقتصاد نهادگرایی جدید 2

• نورث و نهادها

نهادها چارچوبی را که در آن انسانها به تعامل می پردازند، فراهم می کنند. آنها روابط همکاری و رقابتی ایجاد می کنند که تشکیل دهنده ی جامعه و به طور خیلی خاص، نظم اقتصادی است.

نهادها مجموعه ای از قوانین، روشهای اطاعت، و هنجارهای رفتاری معنوی و اخلاقی تدوین شده هستند که در راستای بیشینه سازی ثروت یا مطلوبیت آمران(فرمانروایان) به محدودسازی رفتار افراد می پردازند. وجه تمایز بین نمایندگان و آمران، کلید توضیحی این الگوست. نمایندگان برای آمران کار می کنند. (کارمند = نماینده ، مصرف کنندگان = آمر)

محدودیت های نهادی؛ هنجارهای رفتاری اخلاقی و معنوی، جزء اصلی محدودیتهای تشکیل دهنده ی نهادها هستند و از ساخت های واقعیت (ایدئولوژی) که افراد در مبارزه با محیط خود بسط می دهند، ریشه می گیرند. ایدئولوژی مانند اخلاقیات نیست، زیرا هم شامل یک شیوه ی جامع ادراک جهان می شود، و هم در جهت حداقل سازی هزینه های اطاعت عمل می کند.(هزینه های اطاعت عبارت است از هزینه های کشف موارد تخطی از توافقهای قراردادی و هزینه های اجرای جرائم). در هر حال، ایدئولوژی شامل قضاوت درباره ی عادلانه یا منصفانه بودن نهادها به ویژه شرایط مبادله می شود.

• ثبات نهادها؛ ترکیب قوانین اساسی و اصول رفتاری اخلاقی و معنوی مربوطه، زیر بنای ثبات نهادها است و تغییر پذیری آنها را کند می کند.

نهادها قوانین بازی در جامعه اند، یا به عبارتی سنجیده تر قیودی هستند وضع شده از جانب نوع بشر که روابط متقابل انسان ها با یکدیگر را شکل می دهند. در نتیجه نهادها سبب ساختار مند شدن انگیزه های نهفته در مبادلات بشری می شوند. چه این مبادلات سیاسی باشند، چه اقتصادی و چه اجتماعی.

وبلن نهاد را اینگونه تعریف می کند : ((عادت های ایجادشده در ذهن هستند که بین عموم مردم مشترکند.))

نهادها هم ممکن است خلق شوند، همچون قانون اساسی، و هم ممکن است به آرامی و به مرور زمان شکل گیرند و متحول شوند، همچون حقوق عرفی.

نهادها کاملاً به قواعد بازی در یک ورزش رقابتی تیمی شباهت دارند.

نهادها از طریق تاثیر گذاردن بر هزینه های مبادله و تولید، عملکرد اقتصادها را تحت تاثیر قرار می دهند.

• نقش عمده نهادها در جامعه این است که از طریق تأسیس یک ساختار با ثبات (اما نه لزوما کارا) برای کنش های متقابل انسانی، عدم اطمینان را کاهش دهند. اما ثبات نهادها به هیچ وجه به معنای انکار این نیست که نهادها در حال تغییرند . آداب و رسوم، اصول و قواعد سلوک، هنجارهای رفتاری، مجموعه ی قوانین مصوب، قوانین عرفی و قراردادهای فرعی، همگی در حال تغییر تدریجی اند و بنابراین به طور مداوم انتنخابهای قابل دسترس را تغییر می دهند.

• فرق نهادها و سازمانها؛ سازمانها شامل هیئت های سیاسی ( احزاب سیاسی، مجلس سنا، انجمن شهر، هیئت های نظارتی)، هیئت های اقتصادی( بنگاهها، اتحادیه های تجاری، مزارع خانوادگی ، تعاونی ها )، هیئت های اجتماعی ( کلیساها، باشگاهها، موسسات ورزشی ) و هیئت های آموزشی ( مدارس، دانشگاهها، مراکز آموزش حرفه ای ) هستند. سازمانها متشکل از گروهی از افرادند که نیتی مشترک برای دستیابی به اهداف مورد نظر، آنها را گرد هم آورده است. نهادها قوانین بنیانی بازی اند و سازمانها ( و کار آفرینانشان) به عنوان عوامل تغییرات نهادی ایفای نقش می کنند .

• وظایف نهادها: لین و نوجنت (1995) دو وظیفه ی اساسی برای نهادها ذکر می کنند، اقتصادی کردن و توزیع مجدد. اقتصادی کردن به کاهش هزینه های معاملاتی توسط نهادها اشاره دارد. وظیفه ی دیگر نهادها، توزیع مجدد، بیشتر به عدالت توجه دارد تا به کارائی.

• تغییرات اساسی قیمت های نسبی مهمترین منشأ دگرگونی نهادهاست. تغییرات قیمت های نسبی، انگیزه های افراد در کنش های متقابل انسانی را دگرگون می کند. تنها منبع دیگر این نوع تغییرات، تغییر سلیقه هاست.

• تعادل نهادی وضعیتی است که اگر توان چانه زنی طرفین و قرار و مدارهای مربوط به قرارداد را که کل مبادله ی اقتصادی را می سازند مفروض انگاریم، آنگاه هیچ یک از طرفین تخصیص منابع را به منظور تجدید ساختار توافق ها مقرون به صرفه نیابد. چنین وضعیتی بدان معنی نیست که همگان از قراردادها و قوانین موجود راضی اند، بلکه فقط مبین آن است که (برآیند) منافع و هزینه های نسبی تغییر بازی بین طرفین قرارداد به نحوی است که این تغییر، مقرون به صرفه نخواهد بود.

• جنگها، انقلاب ها، فتوحات و بلایای طبیعی منشأ تغییرات نهادی گسسته اند.

محمود ملکی سورکی ::: پنج شنبه 87/10/5::: ساعت 7:0 عصر

نظرات دیگران: نظر

اقتصاد نهاد گرایی جدید1

گذری بر اقتصاد نهادگرایی جدید

• اصطلاح ( اقتصاد نهادی جدید ) اولین باردرسال 1975 توسط الیور ویلیامسون معرفی شد. بین سالهای 1984 تا 1997 مقالات علمی در این زمینه منتشر شد و در سال 1997 انجمن بین المللی اقتصاد نهادی جدید به همت رونالد کوز، داگلاس نورث و الیور ویلیامسون تأسیس شد.

• بر خلاف اقتصاد نئو کلاسیک که نهاد را داده شده فرض می کرد آنها نهاد را موضوع تحقیق خود قرار دادند. آنها بر خلاف اقتصاددانان قبل که می پرسیدند: فرد عقلائی با نفع شخصی چه عملی را انجام خواهد داد؟ این سوال را می پرسیدند: چگونه فرد عقلائی می تواند محدود شود (یا خود را محدود کند ) تا نفع شخصی خود را دنبال نکند؟

• در میان رویکرد های متعدد در اقتصاد نهادی، دو جریان فکری برای ارزیابی اقتصاد نهادی جدید وجود داشته است؛ رویکرد دست نامرئی در اقتصاد نهادی و رویکرد دست مرئی در اقتصاد نهادی. (بیشتر افراد در این حوزه طرفداردست مرئی در اقتصاد نهادی هستند)

• اقتصاد نهادی جدید، توجه همگان را به نقش حیاتی ظرفیت اجرائی(مدیریتی) دولت در شکل دادن به محیط نهادی کسب و کار جلب کرد.

• طرفداران رویکرد دست مرئی، با این موضوع موافق اند که بنای اقتصاد نهادی جدید همان سنگ بنای اقتصاد نئوکلاسیک یعنی فردگرائی روش شناختی و انتخاب عقلائی فردی با توجه به مجموعه ای از محدودیت هاست، با این حال از آنجا که هزینه معامله یا هزینه اطلاعات وجود دارد، اطلاعات محدود شده است، بنابراین نهاد ها اهمیت دارند.

• نهادگرایان اصلی از فرض عقلانیت کامل که سابق بر این وجود داشت دست کشیدند.

• اقتصاد هزینه معامله ویلیامسون، نظریه قراردادها با شرایط نا اطمینانی و اطلاعات نا متقارن است که در آن اجرای قانونی و خوداجرائی مکملند. ویلیامسون توجه خود را به رفتار طرفها بعد از انعقاد قرارداد معطوف می کند، یعنی فرآیند اجرا، کنترل و نظارت بر قراردادها.

• هدف داگلاس نورث، ارائه توضیح اقتصادی درباره ساختار و عملکرد اقتصادها طی زمان است. در یک الگوی ساده، نورث دولت را به عنوان حاکمی تفسیر می کند که سود خود را مشروط به دو قید، ماکزیمم می کند؛ اول درجه رقابت سیاسی با رقبا و با سایر دولت ها و دوم، هزینه های معامله. به هر دو دلیل، ساختار حقوق مالکیت که محصول اجتماعی را حداکثر می کند، ممکن است رانت انحصاری (درازمدت) حاکم را حد اکثر نکند. قضاوت نورث در این مورد نسبتا بدبینانه است.

• از نظر(ویا بهتر بگوئیم دیدگاه!) نورث توانائی جوامع برای ایجاد قراردادهای موثر و کم هزینه در اجرا، مهم ترین منبع توسعه اقتصادی محسوب می شود .

• نهادها چرا به وجود می آیند؟ آدام اسمیت در کتاب ثروت ملل خود تخصص گرائی و تقسیم کار راعامل اصلی ثروت ملت ها دانسته است. اقتصاددانان پس از او نیزهمین عقیده را داشتند، اما در ساختن مدلهایشان هزینه های مربوط به تخصص گرائی و تقسیم کارکه از آن تعبیر به هزینه های معاملاتی می شود را نادیده گرفتند. این هزینه های معاملاتی، زیربنای نهادهایی است که ساختار نظام اقتصادی- سیاسی را تعیین می کنند .

• نقدی بر نظریه نئوکلاسیک ها : نظریه نئوکلاسیکی کارائی لازم را برای تبیین ثبات ندارد. چرا مردم از قوانین حاکم بر جامعه تبعیت میکنند، در حالی که می توانند به نفع خود آنها را زیر پا بگذارند؟

• نورث می گوید تبیین ثبات و تغییر در تاریخ، مستلزم نظریه ای در باب ایدئولوژی است، تا بتوان این انحرافات از فرضیه های محاسبه ی فردگرایانه و انسان عقلائی نظریه ی نئوکلاسیک، که در واقعیت رخ می دهد را توضیح داد .

• نظر نورث در ارتباط با دولت : خدمات اصیلی که دولت ارائه می دهد، قوانین پایه ای بازی در هر جامعه ای را تشکیل می دهد. این قوانین دو هدف را دنبال می کنند : 1- تعریف قوانین اصلی رقابت و همکاری که برای بیشینه سازی رانتهایی که به فرمانروا تعلق می گیرد، ساختار حقوق مالکیت لازم را فراهم می کنند. 2- کاهش هزینه های معاملاتی که به منظور تشویق به حداکثر رساندن تولید، و افزایش درآمدهای مالیاتی به دولت تعلق می گیرد .

• نظر نورث در ارتباط با ایدئولوژی : بسیاری از رفتارهای فردی را می توان با مدل نئوکلاسیکی توضیح داد اما در جائی که منافع خاصی وجود نداشته باشد، مسئله ی سواری مجانی می تواند بی ثباتی گروههای بزرگ، و بی میلی مردم به رأی دادن و اهدای خون برای دیگران را در پی داشته باشد، اما واقعیت عکس این است. نمی توان گفت اعمال فوق غیر عقلائی اند. محاسبه هزینه ها و منافع، آنچنان دچار محدودیت است که نمی تواند سایر عناصر فرآیند تصمیم گیری مردم را در نظر بگیرد. توابع مطلوبیت فردی کاملا پیچیده تر از فرضیات ساده ای است که در نظریه ی نئوکلاسیکی وارد شده است.

• تأکید برسه جنبه ی ایدوولوژی اهمیت دارد : 1- ایدئولوژی وسیله ای اقتصادی در دست افراد برای سازگار شدن با محیط است و از یک جهان بینی به دست می آید تا بدان وسیله فرآیند تصمیم گیری ساده شود . 2- ایدئولوژی، با قضاوتهای هنجاری و اخلاقی درباره ی عادلانه بودن جهانی که فرد آن را ادراک می کند، پیوند خورده است . 3- افراد زمانی که تجربه با ایدئولوژی آنها سازگار نباشد، دیدگاه های ایدئولوژیک خود را تغییر می دهند و در عمل به توسعه دادن مجموعه ای جدید از عقلانیتها می پردازند که تناسب بهتری با تجربه هایشان داشته باشد.

• اقتصاد نئوکلاسیک شاید عملکرد اقتصاد در یک مقطع از زمان را، با استفاده از تحلیل ایستای مقایسه ای، و عملکرد اقتصاد در طول زمان را بسیار خوب توضیح دهد، اما پویایی دگرگونی را نمی تواند توضیح دهد.( تغییرات اقتصادی بلندمدت، نه تنها به علت تغییر قیمت های نسبی که در الگوی نئوکلاسیک بر آن تأکید می شود رخ می دهد، بلکه به دلیل دیدگاههای ایدئولوژیک در حال تکامل نیز اتفاق می افتد که افراد و گروهها را وادار میکند تا دیدگاههای متفاوتی درباره ی عادلانه بودن موقعیتشان داشته باشند و بر اساس آن دیدگاه عمل کنند.)

• دیدگاه نورث در ارتباط با مارکسیست :

نورث می گوید چارچوب مارکسیستی دارای قویترین گزاره های موجود درباره ی تغییرات بلندمدت است، زیرا کلیه ی اجزای فراموش شده در چارچوب نئوکلاسیک، یعنی نهادها، حقوق مالکیت، دولت و ایدئولوژی را شامل می شود.

محدودیت های الگوی مارکسیستی عبارت است ازفقدان نظریه ای برای توضیح نرخ نغییرات فن آورانه، و تأکید صرف بر فن آوری بدون در نظر گرفتن دیگر منبع تغییرات. برای مثال، مارکس نقش اساسی تغییرات جمعیت در تاریخ را کوچک می شمارد.

• انقلاب صنعتی از دیدگاهی جدید : در فاصله ی سالهای 1750 و 1830 بشر تغییرات بنیادی به خود دیده است که شامل موارد زیر می شود :

1- نرخ بی سابقه ی رشد جمعیت (1750=800 میلیون نفر ، 1980= 4 میلیارد نفر)

2- سطح رفاه بالاتر مخصوصا برای قشر متوسط و متوسط طول عمر دو برابر.

3- پایان حاکمیت کشاورزی و گستردگی بخشهای صنعت و خدمات. افزایش بهره وری کشاورزی باعث شد 5 درصد جمعیت شاغل در بخش کشاورزی آمریکا 95 درصد دیگر جمعیت را تغذیه کنند و آمریکا را به رهبر جهانی صادرات محصولات کشاورزی تبدیل کنند. 4- جهان غرب به تمام معنی شهری شد؛ یعنی تخصص گرایی بیشتر، تقسیم نیروی کار، وابستگی متقابل و اثرات خارجی اجتناب ناپذیر. 5- تغییرات پیوسته فن آوری، منابع جدید انرژی، مواد و کالاهای جدید.

به طور خلاصه تاریخدانان اقتصادی انقلاب صنعتی، بر تغییرات فن آورانه، به عنوان عامل محرک اصلی این دوران تأکید کرده اند اما توجه نکرده اند که چه عاملی باعث افزایش نرخ نغییرات فن آورانه در این دوران شده است .

نورث از دیدگاه نهادگرایانه اش علت اصلی افزایش نرخ پیشرفت فن آوری را از رشد اندازه ی بازار یا افزایش توانائی مخترع در کسب بالاتری از منافع حاصل شده از اختراعش می داند .

محمود ملکی سورکی ::: پنج شنبه 87/10/5::: ساعت 6:57 عصر

نظرات دیگران: نظر

لیست کل یادداشت های این وبلاگ

اول تنبیه متجاوز بعد آتش بس!
درباره ی مراسم نخل برداری (به نقل از وبلاگ سپندارمد)
سورک من؛ به تو پناه می برم.
به زودی سورک شاهد مراسم نخل برداری خواهد بود
سورک به کارگاه بزرگ سازندگی تبدیل شده است
غلط میکنی قانون را قبول نداری قانون تو را قبول ندارد
امامزادگان عشق
سورک را بهتر بشناسیم
[عناوین آرشیوشده]

>> بازدیدهای وبلاگ <<

بازدید امروز: 101

بازدید دیروز: 203

کل بازدید :292018

>>اوقات شرعی <<

اوقات شرعی

>> درباره خودم <<